Premio OzieriPremio Ozieri di Letteratura Sarda 
Tags: ,

Informazioni sull'opera

TESTO


Ziu Lolicu e su cuaddu arrexonadore.


Appedda
Moriscu ca'omare Peppa po mei est a caffettera in su fogu
e po tei
una brovenda de fae ti torrat s'alientu e ti ponet camba.
Moriscu su cuaddu
pariat chi esset cumprendiu is paraulas de su mere
e tando
alligràt su passu. In is pesadas de Allai po arziare a bidda si pausant una pariga de
'ortas e in is pausas ziu Lolicu chistionàda cun Moriscu cunfidandoddi is penas suas

che-a una pressone di naiat: como Toiedda at-a essere pesàda po mandare is pipias a
iscola
mi lompede a su coro paguene
e geo e tue depeus provedire a su
sustentamentu de cussas creaturas.
Ziu Lolicu fiudu a friscu cun sa braba longa e tristu po su dolu
carrat sale

trigu
orgiu e totu su chi podiat ferr'a pare po campare sa familia numerosa.
Sa travessa sorte no d'hiat giaàu mancu unu figiu mascu; noe figias feminas
de nodrigare chenza su cunfortu de una Mamma. Toiedda sa figia manna teniat
doig'annos cando fut abarràda ufrana e giogat a fare sa mamma accudindo is
sorrigheddas. De bonu mengianu si biat tenendo abba de-a su putzu po dos
samunare e po is mungias de sa domo
che femina fainera.
Ziu Lolicu carretoneri de piccioccheddu poite haiat sighiu s'imprèu de su
babbu
treballat che un'iscrau
non biat pausu ne di'e fatu e ne die nodìa. Sa propria
sorte fut toccat a Moriscu su cuaddu naschidu in domo inssoro figiu de ebba e de
cuaddu bàju
de razza sarda
meda apreziados po sa forza e s'intelligenzia.
Masedu che un'angioneddu obbidiat chenza si chesciare mai.
Arribados a bidda
allogianta ambeduos de zia Peppa
chi teniat una istarìa.
Cuddu fragu de gaffèo eccisàda
e brindàda is pellegrinos a intrare.
Issa puru fiuda e ancora giovane paria esset tentu geniu po ziu Lolicu
ma issu
pigàu de disisperu po sa morte picinna de sa pobidda no di pesat ogu cun
intenzione...
Mascimistra che sempere: toccàe dopare Lolicu buffaesi custa cicheredd'e
gaffèi ca si cumponet s'istogomo
ca po Moriscu una brovend'e fae est in s'istaulu.
A bidda ziu lolicu arziàda una paria de 'ortas a su mese po ispariciare sa
merce
e s'aprigu fut sempere a inie unica istarìa.
In tempus chi'occhiant is procos beniat fittiànu poite di comissionanta sal'e
procu po sa massarizia de su ladru e de sa pezza.
Passàu un'annu de sa mort'e sa pobidda
comente s'acustumadu de cussos
tempos ziu Lolicu si fut abrabiàu
lassandosi solu i mustatzos
chenza braba longa
cumpariat ancora prus bellu. Bestiu a cabbanu de furesu nieddu imprendàu de
recramu a seda niedda
pantalones de velludu arrigàu bidre
cropetto e camisa a
zughittu arrecramàda
bianca che nie
pariat unu sennore de artu rangu.
No teniat ancora barant'annos cando si fut ifiudàu
ma de si torràre a coxuare
no d'attraessàda in su penzamentu
issu penzàda a is ufraneddas de nodrigare
e po
cussu no si lassàda trobeddare de is milindros de sa fiuda 'omare Peppa prena de
disigios..

E mentres torràda a domo
cun cuaddu e carreta
piotu
piotu
comente a su
cuffessore pediat cossigios a moriscu: cussa dimonia de 'omare Peppa est
traviandomi
tostorrudos mi torrant i disigios
ma cussas creaturas a manos angenas
no dos lasso: ite chi mi biet sa bon'anima; no! No! No mi lasso troboire! Ite nde
penzas tue? Moriscu scutulat sa conca che disaprovu.
Tue ses prus sabiu de mei
ma cando da bio mi torrat a buddire su sambane in
padedda...
Po un'orruncàda manna no fut torràdu a bidda istraviando sa tentazione
ma
su cummerciu no d'ispariciàda che inie. Penzando chi s'esset posta s'anima in
paghe torràda a s'istarìa de sa 'omare.
In d'hia prediu donnia isperanzia de si torrare a biere 'ompare Lolicu
ite
s'hat suzediu? Imalaidàu si seis? O no s'hapo fàtu bonu accatu? Como chi su dolu
est imartidu de duos annos
est tempus chi procureis un'attera Mamma a cussas
creaturas e bois puru compare
solu
solu est un'iscunortu!
Comare Peppa: chenza offesa
is pipias mias no tenent abisongiu de un'attera
mamma
sa mamma insoro est sempere presente in domo mia e no duat logu po
un'attera
poniesi s'anima in paghe.
Peppa
peroe
s'anima in paghe no si da poniat e penzando ite improddàre po
ddu cassare si comportàt de persona distinta: dopare meu istimàu teneis arrexone
sa
mamma est una sola e geo no si torro a narrere prus nudda.
Lolicu in is andalas de su viaggiu
sempere chistionando cun Moriscu unicu
amigu fidele: hòe
Deus m'hat aportu sabiesa e hapo bintu sa tentazione.
Ma
custa 'orta Moriscu che ispantu arrexonat: attentu
attentu
cussa trassera
ddue torrat a s'accioccu
est istugiando in su crebeddu calecuna cosa po ti troboire.
Lolicu non cumprendiat de nue beniat sa boghe
si furriat de parte in parte e no
si biat anima bia. Tanto pregontàda a su cuaddu:d'has intendia tue puru cussa boghe
beru? Moriscu sconchiando ddi faiat mataccinnu de affermazione.
Comente hat-a essere custa boghe beniat de presu
no est chi Moriscu hapat
imparàu a foeddàre? Geo d'hapo sempere nau ca di mancàda solu su foeddu; custa
borta..
Torràu a domo Lolicu contàda a is figias suas de Moriscu arrexonadore

chenza peroe narrere su contenutu de s'arrexonàmentu.
I figias chi tantu d'istimànta
bessiant a parza po du carignare:d'apporriant fae
e zuccuru cun sa manighedda. Moriscu allupàu de prexu no istàda in pannos
e che
devinu
torrat a limborare: su prus bellu est ancora de arribare..
Pigàda de s'appeddiu de si coxuare cun su 'opare
Peppa si cossigiàda cun zia
Gallinedda
una majargia chi nd'ischiat prus de su dimoniu.

Issa
ischiat sa manera de assodare is omines..e cun totu sa maestria chi
possediat
cuncodràda un'intrugliu.
Pigàdu unu papereddu
due tratagasàda sa pedra "Sardonica" una pedra magica
de sa variante "calcedonia"chi sa Sardinnia d'est cundida. Postu su pruineddu in su
gaffèo o in su papongiu
attraiat s'amore de s'omine o de sa pressone a tiru.
Is nuraghesos da lissianta che medalla e si d'accapianta a su zugu con d'una
coma de pedde contra s'ogu puntu e sa maja.
Pagas dies passant chi Lolicu fut inie carrigu de mercie de ispariciare. A ora
de prandere
Peppa a cara risulana che sempere appariciat sa mesa a tiagia de
iscacu'e linu
culurgiones de casu ancora fumiando accuzzat s'apetitu de su 'opare
chi tantu famene teniat..Apustis prandiu
che cornista a unu bellu quadru cumbidat
su gaffèo in cichera de lacinu.
Hòe
hapo cuberàu caffei bellu
seo andàda a domo de donna Filomena cun
d'unu presente po mi giare caffei turradu a friscu po bos
ello cussu caffei de orgiu!
Lolicu
arregodàu de su cossigiu de Moriscu
faiat finta de si du buffare
ma
bistu sa iscu de su 'attu du ettàda a inie.
S'arrengrazio meda domare Peppa custu gaffèo torrat su mortu a biu
seo
linghendomi finzes is mustazzos
bellu
bellu custu gaffèo!
Peppa segura de esset portàdu a comprimentu s'intentu
pinnicat sa tiagia e
s'apparicciu de sa mesa ispettando s'effettu de s'intrugliu.
Lolicu peròe
si dispedit chenza i moinas chi s'ispettàda issa e zuccat a bidda
sua e apustis arrengrazit Moriscu po d'esset srabàu de is francas de sa'omare.
S'intrugliu peroe
aiat fattu effettu bellu a su'attu: Peppa a cresia
su 'attu a
cresia
cantu passos'ettàda issa
su'attu sempere de avatu.
Sa bidda a connoschenzia de su contu
haiat errissiu po meda tempus.
Moriscu
mortu de beccesa e bene assistiu d'hiant interràu in d'unu padru
friscu
po chi no d'esset mancàt pastura. In sa terra de amontu due aiant postu una
tauledda cun duna iscrittura: inoghe arreposat Moriscu su cuaddu arrexonadore.
Is picioccheddos de iscola ligistros
attraios de cussu iscrittu andanda fittianos a
d'abisitare isperando chi esset chistionàu finzes a mortu.
Ziu Lolicu a edade de sessant'annos
is figias cosxuadas fut abbarràdu solu
chenza cuaddu po conversare e chenza femina.
Cuddu fragu bellu de gaffei chi solu'omare Peppa ischiat fare du portàda
sempere in su sentidu
e pigadu de s'acconnortu de sa solitudine torràda in passos..e
chenza s'abisongiu de su pruineddu si coxuant'appare bivindo sa beccesa paris.

Ida Patta de Sumugheo
residente in Casteddu in bia Boito 19. Tel
070/485176.
Naschida a Fiume su ses de Cabudanni de su 1931.

SCHEDA DELL'OPERA
TitoloZIU LOLICU E IL CAVALLO PARLANTE.
Sezione
AutoreIda Patta
NomeC20050012
Anno2005 
Argomento 
Descrizione
Lingua 
EditorePremio Ozieri
ContributoreTecnoService
Tipo 
Formato 
FontePremio Ozieri
RelazioneConcorso Premio Ozieri 2005 
CoperturaItalia, Sardegna, Logudoro
DirittiComune di Ozieri - Premio Ozieri
Analisi del Testo

Novità

NOVITA'

Epigrafia Giudicale. Sant’Antioco di Bisarcio: un’epigrafe commemorativa (1190-95)

 di Gian Gabriele Cau

 

Il saggio è stato pubblicato in  «Sardegna Antica: culture mediterranee», n. 50 (2016), pp. 35-42.

 

 

In una precedente occasione, sulle pagine di questa rivista, si è trattato di una iscrizione graffita nella chiesa di S. Antioco di Bisarcio, in agro di Ozieri. Si presentò, allora, uno studio sull’epigrafe

NOVITA'

Un inedito simulacro del Cristo Risorto (1780 circa) di Giuseppe Antonio Lonis, nella chiesa di S. Lucia di Ozieri

di Gian Gabriele Cau

 

Nel primo numero della «Voce del Logudoro» di quest’anno (VdL 22 gennaio) si dava notizia di cinque inediti simulacri del patrimonio di arte sacra di Ozieri, attribuiti, sulla base dell’analisi stilistica, a Giuseppe Antonio Lonis concordemente considerato dalla critica il massimo rappresentante dell’arte scultoria in Sardegna della seconda metà del Settecento.

Eventi e Iniziative

PRIMO PIANO

61^ EDITZIONE: PREMIASCIONE ONLINE!

SAPADU SU 27 DE FREARZU, A ORA DE SAS 17,00 PREMIASCIONE CUN DIRETTA ONLINE YOUTUBE DE SA 61^ EDITZIONE DE SU PREMIU OTIERI

Pro bider sa diretta clicca custu: Youtube Premio Ozieri

OTIERI: SA PATRIA DE SA POESIA

PRIMO PIANO

SEMIFINALE POETRY SLAM SARDEGNA 2020

col patrocinio del Premio Ozieri di Letteratura Sarda ed il Comune di Ozieri, ospiteremo la Semifinale del Poetry Slam Sardegna.

Venerdì 11 settembre, CAMPETTI SAN GAVINO, ORE 20,00 - Ingresso libero
(ATTENZIONE: IN CASO DI MALTEMPO L'EVENTO SI TERRA' AL TEATRO CIVICO "ORIANA FALLACI")
L'evento è parte integrante del ricco programma della 61^ edizione del premio Ozieri di Letteratura Sarda ed inserito nel cartellone della manifestazione “ESTIAMO IN PIAZZA 2020”, organizzata dal comune di Ozieri.

PRIMO PIANO

61^ EDITZIONE: SOS PREMIADOS

PREMIO OZIERI - 61a Edizione 2020

 

V E R B A L E    D E    S A    G I U R I A

 

Sos premiados

Setzione 1 - Poesia Sarda «Antoni Sanna»

  1. Giovanni Fiori: In su montiju meu
  2. Gian Bernardo Piroddi: Comente artizaias tue
  3. Pier Giuseppe Branca: Istadera de su mundu

 

PRIMO PIANO

60^ EDIZIONE - MANIFESTAZIONE PUBBLICA CONCLUSIVA

60^ EDIZIONE - MANIFESTAZIONE PUBBLICA CONCLUSIVA, PREMIAZIONE DEGLI AUTORI E RECITA DEI LAVORI.

OZIERI, SABATO 29 FEBBRAIO 2020 - TEATRO CIVICO "ORIANA FALLACI", ORE 15,30

Ospiti:

i poeti premiati nelle 3 sezioni del bando, Banda Brigata Sassari, Giuseppe Meloni (storico), Salvatore Ligios (fotografo/editore),

Torna all'inizio del contenuto