Premio OzieriPremio Ozieri di Letteratura Sarda 
TESTO

In pilos tuos

Sas milli allegas subra sa rebellia tua intraian sempre in cale siat cùmbidu o apicòniu festaiolu, a ue sa rèpula intrea de sos Corrias, finas a s’ùltima anzadina de muconosos, aiat diritu de sètzida e ròtzigu.

Gai, botos presos a coas de batos, alas istratzadas a tilipisches,  cateddos imbreagados a rosòliu ticcu a ticcu,  coetes minudos cuados in tzigarros de imbreagones, fin fainas chi, dae simples allegas, si mudaian in paristòrias.

E donzi paristòria, recuende a sa memòria, torraiat  su denghe de su màndigu chi su tale, iscurtèndela pro sa prima ‘orta, giughiat in buca.

Bastaiat chi unu s’agateret subra sa banca un aparitzu de culunzones de regotu cun bagna e, luego, si li presentaiat in tzèlimos su disisperu de su atu cun sa coa insogada  a botos bòidos de pumata.

E pius unu si istentaiat  in su dolu de su malefadadu a bator ancas, guasi a tràere gosu lunzinu dae cussu sufrimentu miaulosu, pius li torraiat in s’agastolu su piaghere de ch’ingullire sas prendas ledres de regotu. Cabidaleddos càndidos, bestidos cun fozolos de pòddine, cotos a unu bullu ebia e ingalanidos de una bestimenta rujastrina  de bagna, ue si parian, in su tianu orizadu a ismeraldu,  rubinos de peta ledre, suta una fioca fine de casu ratadu.

E ite nàrrere de sos chi bisaian costèglias de porcheddu arrustu apena istesiadas dae sa braja e prontas, cun isprìndulas de ozu lughentes che pinnadellu, a si lassare rosigare, isperrende a manos nudas, cun fortza apretada dae sa gana, sas giunturas de sos ossos ? Non parian, cussos gestos, agiùnghere pius  gustu e sabore a su recatu modditzosu chi, solvèndesi in unu rosigare frenèdigu, isprendiat sos sutzos suos pius lichitos, finas a imberriare sos sentidos de unu piaghere intragnale? Fit pròpiu in cussa santidade de bentronia chi  a  sos parentes tuos recuiat s’ammentu de un’istratzare alas de tilipisches chi, de santu santu, a bi meledare a fundu, aiat belle e pagu.

Nadale, Pasca ‘e Fiore, Mesaustu, batìjimos, afidos e…interros.  In s’inghiriare fùrridu de custas recurrèntzias, sos contos subra s’àstula areste tua si fin fatos mèmula fitiana, in antis meda chi nois, sa rèpula prus birde de su sambenadu, esseremus bènnidos a su mundu.

Tando su frore prus ledre de domo fis tue. S’ùltima de sas tres sorres Corrias, tropu mala a batagliare pro àere seru chi unu cras sas fainas tuas podian lòmpere a orijias a netas e nebodes, allughèndenos ojos e tzèlimos de ammajos e dillìrios.

Ma, in antis meda chi sas fainas atrividas de sa pitzinnia  tua, si muderen in  contànscias familiares, donzi mendeu o pistighinzu frenèdigu chi ti brotaiat in tzèlimos, fit pro mama tua, giaia Amèlia, oriolu chena fine.

E s’ùnica manera de l’ apasiguare su coro, fit a li bantare sas ermosuras tuas. Fit tando chi intraian in ràglia sas fèminas de su bighinadu, mamas de famìlia avesas a cummassare mischinzu de incunzas cun crios de sabiesa pro soighere pòddines de briu e attatare, a fizos in fiore, s’aguantu a sa pelea de sa vida e s’estru a  nde boddire su mele.

Gai cussa truma de ànghelos in faldita chi, dae terra, a calaizu imbatiat ses prammos, s’intorriaiat  a su dolu de giaia Amèlia e, comente in un atìtidu a s’imbesse, intonaian gosos de bàntidu  a donzuna de sas ermosuras tuas, intrinèndedi gosos, cun faeddos e rimas dignos de su mezus poete.

A mie, e non a mie ebia, totus cussos faeddos alados de càntidos e paristòrias,  suighìan in coro un ammiru sèberu pro una de sas ermosuras tuas chi, forsis, sende tando pitzinnu minore, pius de sas àteras mi daiat ammajos e ispantos: s’ermosura de sos pilos.  Gai lùghidos e lampizantes chi, a ojos anzenos podian dare sa trampa de un’ àstula pàsida.

Longos che oras de pèsperu austanu, allorigados  che ispumas de undas marinas, s’intinnu issoro  pariat disaffiu beffulanu a s’intzèdere annòsigu  de su tempus.

Ma pius de donzi àtera cosa, sos pilos tuos fin lèbios. Che iscàmpulos indeorados de tallaranos in coa a lampizos de sole… che oros de nueddas contrallughe in alas de frinas… gai lèbios chi bastaiat unu sùlidu ‘e laras a ti nd’ispanèschere tzufos dae ojos. E in cussa matessi farfaruza de tempus, torraias pitzinnedda. Duos carbuncos de muccu sicu in nàstulas; sas tritzas mutzas, presas a sa lestra; unu brincu…e che fis già in carrela, s’ immulzu galu in bucca, a giogare a paradisu.

E brinchittende  subra s’àndala de sos nùmeros, tra crastos e piùere, fin  cussos tzufos ispresos e arestes, a ispàrghere in s’aèra sonnida de manzanos istadiales, sas undas rebeldes de s’ alentu tou.

S’ alentu matessi chi ti lampizaiat in ojos, cando sorre tua manna, chinghèndeti cun coronas de ispigas e papàile, ti festaiat, che reina  de laores, a pes a modde, in su riu.

Cantu l’intendias fitianu in sas intragnas tuas, s’intzèdere istadiale de cussa colora mannale de renas e abbas! E cantos meledos arcanos ti brotaiat in tzèlimos sa fùrria muda sua.

A issa ti giughian, che a una divinidade lìchida: capatze, issa ebia, de mudare pingos e araddos in nidore e limpiesa; de torrare cànscios e bestimentas a bandelas de lugura soliana, tesas in fileras aladas a retzire s’àlidu de sas frinas. E a istrinare, poporosos de nuscores, alentos de vida noa in dossu a chie si las torraiat a bestire.

Dae sa notte in antis, bisaias tra luna e cabidale, sa trasparèntzia lughente de su riu. Ti b’agataias comente si bisu e abba esseren fatos de sa matessi matèria. Ischias a memòria sos giassos ue no ti dèvere atrivire e  cussos chi costumaias cumpidare in siguresa. Sa die a pustis, fit sempre un ispantu iscumproare comente sos lorumeddos de abba chi como t’allorumaian sa carena, fin sos matessi chi aias trobojadu in bisu sa notte in antis.

E ancora pius ispantosu fit pro te, leare seru chi s’ufiadura allorigada  e poporosa de sos pilos tuos, intro s’elementu lìchidu, si lassaiat apasiguare in una biadia de mudine e ammaju.

Forsis fit pròpiu cussu, s’aneddu isconnotu chi agiobaiat bisos e abbas. Forsis  cussos sònnios a lorumeddos, tentos dae sas lòrigas rebeldes de sos pilos tuos, como s’isprendian in furriolos de currente, imberrièndedi sentidos e carena.

E intendias una gosura de ispreos, che malighinzeddu aniscu, rujèndeti  ischina, bratzos e ancas.

Colada sa prima iscuta, como sos mermos si  movian  a tempus cun su bàtimu àbrinu de sos elementos: t’intendias comente cumassada dae basos de sole, abbratzos de abba e alenos de frina.

Tias, sorrastas e bighinas aian già sètzidu sas labias a caddu a sas trìbides.  E sos istelzos amprosos, in cuzones de umbrine,  apretados dae ridas e bràias, intonaian, che cantu a tenore,    s’issoro blo-blò. Como sas fèminas pasaian, olvidèndesi in  sa lèrina de su buddi-uddi,  tribulias e poddas, chi isvanian che  nueddas de popore in  s’aèra giagada de làmpadas. De cando in cando, si proain a ti nde recuire:

  -Bèssinde a fora! Si ti tratenes, t’an agatare ischetas de pische in donzi ràndinu-.

Ma tue, iscrabionende in milli isprìndulas de dillìriu, aboghinaias -Uffu mih! atterun’iscutta ebbia!- e ti lassaias imboligare dae s’alenu insogadore de sa currente.

E ti pariat chi  sas fortzas prus intragnales de sa natura esseren cumbènnidas dae sos battor chìrrios de su mundu a t’indeosare mèrmos e tzèlimos cun unu briu isconnotu, ma fitianu.

Ebia sas undas sonoras, ispartas dae su tocu de su pèsperu, istenièndesi a inghìrios in s’atesura frimma e caente de s’aera, ti cuncordaian,  a malincoro, a ti chirriare dae sos lagazos ammajadores de sa divinidade.   

Fisti tota unu trèmidu. Laras lidas.  Pàrpalas,  gai rujas chi parian si ch’aeren ingullidu su nidore de sos ojos. Purpuzas de pòddighes, comente isvanèssidas in un atrichizonu iscarenadu.

Subra sa pedde tua de rosa, s’isteddaghe de sos ràndinos, un’istèrrida de ischetas tèteras e puntzurudas de pische. E dae  buca, su toccheddare sighidu de sas dentes, comente su ‘essu de un èssere umanu e marinu umpare.

Gai, mamma tua t’ ingiustaiat a pètene, a ti nd’istrobojare dae tzufos sos milli trobojos de renas e pazas de riu.

Cuss’ispizadura, pascenscile e isfadosa, ti intrinaiat duas tritzas de assèliu pàsidu e frimmu, ma de paga dura. In caminu de recuida,  imbrossinada subra isterrimentas netas  e nuscosas de ispigu, ojos a chelu, si nde fin già belle che isortas.

E sos tzufos tuos, basados dae sas frinas de su sero, mustraian e cuaian ancora totu s’alentu rebelde de s’àstula issoro. Un’àstula briosa chi tue  sighias  a sa tzega, comente a nde chèrrer’ gosare donzi die maias e isvelos. Massimamente cando, sighende in sos annos s’intzèder’ de  cussa colora mannale de abbas e aèras, dae fiza, ti bi ses àppida  tia.

E comente aian fatu a tie, como tue puru, nos giughias a issa, che a divinidade lìchida. Tzertu no fin pius tempos de samunonzos in abbas de riu, ne de  trìbides, labias, lìscia e recuidas in carros a boes, cun coas de limpiore  finas a bidda.

Fin àtteros tempos: sa zente oramai samunaiat in domo cun  samunadoras elètricas e anchimutzas, cun un oju mannu de bidru in mesania,  ue  su bòrtula-‘òrtula de pannos, abbas e ispumas  sinteticas, simizaiat meda a s’abolotu de su mundu nou.

Unu mundu nou, inue si intendiat sulare unu bentu innoadore. Sos piu ischidos naraian chi beniat deretu dae Parigi. E chi ispronaiat sos giòvanos  de cuss’istajone, brotada pròpiu intro su coro de sa capitale transalpina in s’annu 1968, a chèrrer’ cumpartire unu sentidu de libertade mai bidu in antis, ghiende sos fizos a non pònner’ mente  a sos babbos, lassèndesi crèschere sos pilos.

Cando sutzedeit totu custu, nois costumaimis giùgher’ sos pilos longos dae meda.

In àteras domos, cuss’annu, s’intendiat s’isferrutzare de sos ferros de tùndere subra sas concas de sos fizos arestes chi tocaiat recuire a a s’òrdine, istudàdasi sa fiamarida de alentos libertàrios.

A s’imbesse, in domo nostra, cumandaiat un alenu amprosu e tostorrudu de tolleràntzia dae parte de sos mannos a non disatinare sos giòvanos pro sas cogorostas issoro, si mai rimpianghèndelas. Ma de su restu, sa nostra fit sa famìlia de sos Corrias, inditada dae totus, in bidda, comente sa rèpula de sos rebeldes.

 

SCHEDA DELL'OPERA
Titolo

In Pilos Tuos

Sezione Sezione Prosa
Autore Branca Pier Giuseppe
Nome  
Anno 2022
Argomento  
Descrizione  
Lingua  
Editore Premio Ozieri
Contributore ATHENA SRL
Tipo  
Formato  
Fonte Premio Ozieri
Relazione Concorso Premio Ozieri 2022
Copertura Logudoro, Sardegna Italia
Diritti Comune Ozieri, Premio Ozieri
Analisi del Testo  

Novità

NOVITA'

Epigrafia Giudicale. Sant’Antioco di Bisarcio: un’epigrafe commemorativa (1190-95)

 di Gian Gabriele Cau

 

Il saggio è stato pubblicato in  «Sardegna Antica: culture mediterranee», n. 50 (2016), pp. 35-42.

 

 

In una precedente occasione, sulle pagine di questa rivista, si è trattato di una iscrizione graffita nella chiesa di S. Antioco di Bisarcio, in agro di Ozieri. Si presentò, allora, uno studio sull’epigrafe

NOVITA'

Un inedito simulacro del Cristo Risorto (1780 circa) di Giuseppe Antonio Lonis, nella chiesa di S. Lucia di Ozieri

di Gian Gabriele Cau

 

Nel primo numero della «Voce del Logudoro» di quest’anno (VdL 22 gennaio) si dava notizia di cinque inediti simulacri del patrimonio di arte sacra di Ozieri, attribuiti, sulla base dell’analisi stilistica, a Giuseppe Antonio Lonis concordemente considerato dalla critica il massimo rappresentante dell’arte scultoria in Sardegna della seconda metà del Settecento.

Eventi e Iniziative

PRIMO PIANO

61^ EDITZIONE: PREMIASCIONE ONLINE!

SAPADU SU 27 DE FREARZU, A ORA DE SAS 17,00 PREMIASCIONE CUN DIRETTA ONLINE YOUTUBE DE SA 61^ EDITZIONE DE SU PREMIU OTIERI

Pro bider sa diretta clicca custu: Youtube Premio Ozieri

OTIERI: SA PATRIA DE SA POESIA

PRIMO PIANO

SEMIFINALE POETRY SLAM SARDEGNA 2020

col patrocinio del Premio Ozieri di Letteratura Sarda ed il Comune di Ozieri, ospiteremo la Semifinale del Poetry Slam Sardegna.

Venerdì 11 settembre, CAMPETTI SAN GAVINO, ORE 20,00 - Ingresso libero
(ATTENZIONE: IN CASO DI MALTEMPO L'EVENTO SI TERRA' AL TEATRO CIVICO "ORIANA FALLACI")
L'evento è parte integrante del ricco programma della 61^ edizione del premio Ozieri di Letteratura Sarda ed inserito nel cartellone della manifestazione “ESTIAMO IN PIAZZA 2020”, organizzata dal comune di Ozieri.

PRIMO PIANO

61^ EDITZIONE: SOS PREMIADOS

PREMIO OZIERI - 61a Edizione 2020

 

V E R B A L E    D E    S A    G I U R I A

 

Sos premiados

Setzione 1 - Poesia Sarda «Antoni Sanna»

  1. Giovanni Fiori: In su montiju meu
  2. Gian Bernardo Piroddi: Comente artizaias tue
  3. Pier Giuseppe Branca: Istadera de su mundu

 

PRIMO PIANO

60^ EDIZIONE - MANIFESTAZIONE PUBBLICA CONCLUSIVA

60^ EDIZIONE - MANIFESTAZIONE PUBBLICA CONCLUSIVA, PREMIAZIONE DEGLI AUTORI E RECITA DEI LAVORI.

OZIERI, SABATO 29 FEBBRAIO 2020 - TEATRO CIVICO "ORIANA FALLACI", ORE 15,30

Ospiti:

i poeti premiati nelle 3 sezioni del bando, Banda Brigata Sassari, Giuseppe Meloni (storico), Salvatore Ligios (fotografo/editore),

Torna all'inizio del contenuto